833 sayfa 1.99 mb

Gülün Adı (Umberto Eco), 14. yüzyılda bir İtalyan manastırında geçen, felsefi ve dini derinliklerle dolu bir tarihi polisiye romanıdır. Roman, ortaçağ Avrupa’sının düşünce dünyasına ve dönemin dini çatışmalarına ışık tutarken, aynı zamanda gerilimli bir dedektif hikâyesi sunar.

Hikaye, 1327 yılında, Fransisken rahibi William of Baskerville ve genç çömezi Adso of Melk’in bir Benedikten manastırına gelmesiyle başlar. Manastır, değerli el yazmalarını içeren büyük bir kütüphaneye sahiptir ve oldukça gizemlidir. William ve Adso’nun gelişi, burada meydana gelen esrarengiz ölümleri araştırmaları için bir fırsat sunar. Manastırda sırayla rahipler gizemli bir şekilde ölmeye başlamıştır, ölümler korkunç ve kafa karıştırıcıdır. Manastırdaki rahipler, bu ölümleri Tanrı’nın bir cezası olarak yorumlarken, William bilimsel bir bakış açısıyla bu ölümleri çözmeye çalışır.

William, akıl yürütme, mantık ve gözlem yeteneklerini kullanarak, ölümlerin ardında kütüphanenin sırlarını gizleyen bir gerçeğin olduğunu keşfeder. Manastırın labirent şeklinde inşa edilmiş kütüphanesi, birçok yasak kitabı barındırmakta ve erişim son derece sınırlı tutulmaktadır. Bu kütüphane, bilginin gücünü ve onu saklama arzusunu simgeler. William, bu ölümlerin kaynağını bulmak için kütüphanenin labirentinde birçok tehlikeyle karşı karşıya kalır.

Araştırmaları sonucunda, cinayetlerin merkezinde Aristo’nun kayıp kitabı olan Poetika’nın İkinci Bölümü’nün yer aldığını anlar. Bu bölümde, gülme ve mizahın önemi ele alınmaktadır; ancak manastırdaki bazı yetkililer, mizahın kutsal sayılan şeylere karşı bir tehdit olduğu düşüncesindedir. Bu yüzden, kitaba erişmek isteyen rahipler zehirli bir mürekkep ile hazırlanan bu sayfaları okuduklarında, zehirden etkilenip ölürler.

Romanın sonunda, William ve Adso, cinayetlerin ardındaki sırrı açığa çıkarır, ancak sonuçlar hem onlar hem de manastır için trajik olur. Kütüphane yanar, içinde bulunan tüm bilgi ve el yazmaları kaybolur. Böylece, “bilgiye sahip olma” ve “bilginin kontrolü” arasındaki çatışma, manastırın yıkımıyla sembolize edilir.

Gülün Adı, bilgi, inanç, otorite, din ve akıl üzerine derinlemesine düşündüren bir eserdir. Umberto Eco, bu romanında tarihsel bir arka planla, Orta Çağ'ın dini dogmalarını ve bilginin özgürlüğüne olan korkuyu eleştirir. Roman, felsefi derinliği ve zengin betimlemeleri ile sadece bir polisiye hikaye değil, aynı zamanda entelektüel bir sorgulama sunar.